Internet Explorer GÜvenlİk AÇiklari

Internette dolaşabilmemiz için bir tarayıcı programa ihtiyaç vardır. Windows işletim sistemleriyle birlikte gelen Internet Explorer programı bu amaçla kullanılır. Şu an itibariyle bir takım rakipleri olsa da dünyanın tartışmasız en çok kullanılan Web tarayıcı programıdır.

Bu popüler olmanın getirdiği bir yan etki olsa gerek; en çok kullanılan olmak demek, en çok tehlikelere açık olmak demektir. Çünkü sanal korsanların üzerinde daha çok çalışacakları ortam, dolayısıyla Internet Explorer Web tarayıcı programı olmaktadır. İşletim sisteminde olduğu gibi nasıl üretici firmanın bir takım açıkları varsa, Internet Explorer’ın da bir takım açıkları olabilir. Bu açıklar sanal korsanlar için bir geçiş noktası, bilgisayara bulaşma, sızma imkanları tanır.

Burada temel mantık şudur; Internette dolaşırken herhangi bir siteyi ziyaret etmemiz; Web tarayıcı programımızın adres satırına yazdığımız yazı ile, Internet sayfasının bulunduğu karşıdaki bilgisayarı ziyaret ederek, sayfada gördüğümüz resim, yazı ve varsa programları kendi bilgisayarımıza çağırmamız anlamına gelir. Yani örnek olarak biz kendi web tarayıcımızın adres satırına SPAN style=COLOR: black">http://www.byte.com.tr/SPAN yazıp Enter tuşuna tıkladığımızda, SPAN style=COLOR: black">http://ww.byte.com.tr/SPAN adresinden yayın yapan sunucu bilgisayarımızdaki resim, yazı ve dokümanlar sizin bilgisayarınıza doğru Internetten yolculuğa çıkacaktır. Siz sayfa üzerindeki her tuşa dokunduğunuzda, ilgili tuşun barındırdığı bilgiler sizin bilgisayarınıza akacak ve sizin Internet Explorer (ya da kullandığınız diğer Web tarayıcı program aracılığıyla) şekillenerek görüntülenecektir. Dolayısıyla ziyaret ettiğiniz sayfadaki dokümanların bir kopyası sizin bilgisayarınızda da yer alır.

Bu çalışma mantığı tüm web tarayıcı programlar için geçerlidir. Bunu bilen sanal korsanlar kendi hazırladıkları Web sitelerinin arka planına bazı programlar yerleştirerek, ilgili sayfayı ziyaret eden kullanıcılarının bu programları kendi bilgisayarlarına farkında olmadan yükleyerek sistemlerine sızmaya ve varsa tarayıcı programlarındaki bir takım açıkları da kullanarak kötü niyetlerini gerçekleştirmeye çalışmaktadırlar.

Internet Explorer üzerinden gelen her türlü resim, yazı, film, müzik vb. dosya ve program kimi zaman oldukça zararsızmış gibi görünse de, aslında nasıl yolda yürürken her attığımız adıma dikkat ediyorsak, Internette de her yaptığımız tıklamaya dikkat etmek mecburiyetindeyiz. Yoksa kaybedebileceğimiz bilgilerin sebep olacağı zarar, yolda düşüp bir tarafımızı incitmemizin verebileceği acıdan, çok daha fazla hasara neden olabilir.

INTERNET EXPLORER’ DAKİ GÜVENLİK AYARLARI

Genel deyimle Internette sörf yaparken yani kullandığımız Internet Explorer gibi bir programın adres satırına yazdığımız bilgi doğrulusunda, dünya üzerindeki bilgisayar ağları arasında gezinirken, uğradığımız her sayfadaki yazı, resim vb. elemanlar, öncelikle kendi bilgisayarımıza yüklenir. Daha sonra da Internet Explorer gibi bir tarayıcı program eşliğinde açılarak, sayfa içerisindeki bilgileri görmemiz sağlanır.

Keşke her şey bu kadar basit olsa! Oysa bu gezintilere ne kadar dikkat etmemiz gerektiğini yukarıda “Internet Explorer’ın Güvenlik Açıkları” başlığında basitçe anlatmaya çalışmıştık. Bu bölümde de olası açıkları Internet Explorer açıklarını nasıl kapatacağımız ifade etmeye gayret edeceğiz.
Şimdi öncelikle şunu belirtmeliyiz, nasıl kullandığımız işletim sistemini güncelleyerek, açıklarını kapatıyorsak, aynı konu Internet Explorer programı için de geçerlidir. SPAN style=COLOR: black">http://www.microsoft.com/windows/ie/SPAN Web sitesinden Internet Explorer ile ilgili her türlü yama, güncelleme vs. yaparak genel güvenlik açıklarını kapatma imkanına sahipsiniz.

Tabi bunun yanında bilgisayar dergileri ekinde verilen Cd’lerden de faydalanılabilir, içerisinde verilen “Güncel sürümler” ile kendi Internet Explorer versiyonunu yükseltebilir, yamalarını yükleyebilirsiniz. Böylece Internette geçecek vakit kaybından da kurtulmuş olursunuz.

Ancak Internet Explorer için yapabileceğimiz ayarlamalar bu “Güncellemelerle” sınırlı değildir. Normalde Internette gezinirken uğradığımız sayfalardaki elemanlar, kendi bilgisayarımıza taşındığı gibi bunların bir kısmına “blok” koyabilir, sistemimiz içerisinde çalışmasına müsaade etmeyebilir yada kendi iznimize bağımlı tutabiliriz. Peki bunun anlamı nedir? Yani bazı sayfaları neden kısıtlamak isteyelim veya hangi sayfa, nasıl kısıtlanabilir ki ?

Internet Explorer’da Kısıtlanacak Çalışmalar:

Bu kısıtlama ziyaret edilen sitelerdeki “Çerezlere (Cookies), AktiveX’lere ve “Virüs Benzeri Yazılımlara” karşı olabilir. Öncelikle bu kısıtlamanın nedenini açıklamaya çalışalım. Daha sonra da bu kısıtlamanın ne şekilde yapılabileceğini izah etmeye devam edeceğiz.

Çerezler; Internetteki bazı sayfalar bilgisayarımız ve dolayısıyla bizim hakkımızda bir takım bilgileri otomatik olarak almaya çalışırlar “Çerez” yada orijinal ismiyle “Cookies” olarak adlandırılan bu uygulamalar ziyaret ettiğimiz sitenin yapısına göre masum da olabilir, art niyetli de!

Küçük bir örnekle ifade etmek gerekirse, Internette yer alan herhangi bir forumun üyesisiniz ve foruma girip çıkıyor, çeşitli zamanlar yazı yazıyor yazılanları okuyorsunuz. Internette yer alan bu forum sitesine, kendi kullanıcı adı ve parolanızla girdiğiniz düşünülürse, forumun sahip olduğu internet sitesi, sizinle ilgili bir kayıt tutmak isteyecektir. Bu kayıt için gerekli bilgileri de sizin bilgisayarınızdan almaktadır. Normal koşullarda siz farkında olmadan, ilgili Internet sitesine girdiğinizde bu çerez sizinle alakalı topladığı bilgileri sitenin bilgisayarına ulaştırır.Bunlar; ne kadar süre ile sitede dolaştığınızı, en son ne zaman bu siteyi ziyaret ettiğinizi içeren bilgiler olabilir. Bunlar masum bilgilerdir ve bize daha iyi hizmet sunabilmek için kendisini ayarlamasına yardım eder. Dolayısıyla bu noktada güvenlikle endişe edeceğimiz pek bir durum yoktur.

Ancak bir de art niyetli hazırlanmış olan “Çerezler” vardır ki; bizim işletim sistemimizin bilgilerinden, Internette dolaştığımız tüm sitelerin listelerine kadar, hatta bilgisayar sisteminde kayıtlı olan kullanıcı bilgileri de dahil olarak “ticari amaçlı” kullanmak üzere kendi bilgisayarına ulaştırır. Bizim bilgisayarımızdan öğrenebildiği tüm bilgileri alıp, kendi arşivine kaydedebilirler. Bu sayede bizim Internetteki eğilimimiz ölçüp, çıkar sağlamaya çalışırlar. Bunlardan kurtulmanın tek bir yolu yoktur. Tüm çerezleri iptal etmek kendi internet aktivitelerimizi kısıtlamak anlamına gelir. Ancak neler yapılabileceğini birazdan anlatacağım.

AktiveX’ler: Bunlar da ancak bizim izin verdiğimiz sitelerde çalıştırılmasına izin verebileceğimiz uygulamalar olmalıdır. Örneğin SPAN style=COLOR: black">www.ntvmsnbc.com/SPAN gibi bir haber portalı sayfasındaki yüklü içerikleri bize daha etkili sunabilmek için bir program hazırlamıştır ve bu etkinlikten faydalanabilmemiz için bu uygulamanın çalışmasına “izin verebiliriz.” Oysa hiç tanımadığımız bir sitenin kendi sayfasından otomatik olarak yüklenmek isteyen bir uygulamaya “dur!” dememiz lazımdır. En azından bize sormadan hiçbir uygulama sistemimize yüklenmeye çalışmamalıdır. Bunu nasıl etkinleştireceğimizi birazdan anlatmaya çalışacağım.

Virüs Benzeri Yazılımlar: Internet Explorer açıklarıyla ilgili üçüncü konu ise virüs benzeri yazılımlardır. Bu tip programlar, kötü niyetli “Çerezler” gibi sistem bilgilerini, kullanıcı ayarlarını çalmaya çalışırlar. Ayrıca Windows Kayıt Defterine (Registry) de müdahale ederek kimi zaman “Internet Explorer Başlangıç Sayfasını” da değiştirebilirler. Sistemin ilk açılışına kendilerini otomatik olarak ekleyip, içerisinde yer alan Windows komutlarını çalıştırabilir, çok kötü sonuçlar doğurabilirler. Bu virüs benzeri uygulamalar, Windows Kayıt Defterinden arama bulma yoluyla silinebileceği gibi, sırf bu tip uygulamaları zahmetsizce bulup temizlemek üzere tasarlanan programlar da bulunmaktadır. İlerideki sayfalarda “Bilgisayarda Güvenlik Çözümleri” başlığı altında bu programlardan örnekler verilerek detaylarıyla incelenecektir.

Internet Explorer’da Kısıtlama Yöntemleri:

Internet Explorer’ın kendi ayar menüsüne girmek için en üstteki “Araçlar” menüsü altında yer alan “Internet Seçenekleri” yazısına tıklarız. Açılan alt menüde çeşitli kartlar bulunur. Bu kartlardan “Güvenlik” ve “Gizlilik” yazılı olanlar, Internet Explorer’ın Web üzerindeki gezintilerinde bazı sayfalarda yer alan içerik ve programların çalıştırılması ile ilgili kısıtlamalar içerir.

Çerezlerin Kısıtlanması:
Internet Explorer üzerinden Araçlar > Internet Seçenekleri > Gizlilik bölümüne eriştiğimizde “Ayarlar” bölümü görüntülenir. Sistemdeki gizlilik içeren bilgilerin en düşük seviyeden en yüksek seviyeye kadar ayarlanabildiği bu bölüm aracılığıyla, “Çerezlerin” sahip olabilecekleri bilginin seviyesi ve Web siteleri tarafından bu bilgilerin ne kadar okunabileceği belirlenir.

Bu “Gizlilik” seviyesini yükselttiğimizde forum vb. Pek çok Web sayfası “Çerezlerin sistemimiz tarafından kabul edilmediğini” içeren hata mesajı vereceklerdir. Dolayısıyla istediğimiz Web sayfası için bu ayarı indirip, yükselterek kısmi bir engel koyabiliriz.

İstediğimiz bir Web sitesine ayrıcalık tanıyıp tanımlama bilgilerimizin gönderilmesini istersek altta yer alan “Düzenle” adımını kullanarak ilgili Web sitesinin adresini girer ve “İzin Ver” butonuna tıklayarak bu siteden gelecek tüm “Çerez” taleplerini otomatik olarak kabul edebiliriz.

AktiveX Denetimlerinin Kısıtlanması:
“Araçlar” menüsü altındaki “Internet Seçenekleri” adımından ulaşılan “Güvenlik” kısmındaki düşükten yükseğe sıralanan “Güvenlik” düzeyi, Web sitelerindeki içeriklerin otomatik olarak çalıştırılıp çalıştırılmamasını düzenler. Normal düzey “Orta” bölümdür, bu bölümde bizden onay alınmadan imzasız içerikler yüklenmez. Bu “Güvenlik” denetimlerinde alınan tedbir düzey göstergesinin yanında kullanıcılar için açıklamalar içermektedir. Bu düzeylerin nasıl olması gerektiği hakkında bir fikrimiz yoksa, ilgili pencerede yer alan “Varsayılan Düzey” tuşuna tıklayarak olması gereken normal güvenlik seviyesine dönüş sağlanır.

Internet Explorer içerisinde güvenlikle alakalı genel kısıtlama yöntemleri bunlardır. Bu iki yöntem haricinde “İçerik” adımından “İçerik Danışmanı” etkinleştirilerek istenilmeyen Web adreslerine girilmesi tamamen engellenebilir yada bir parola atayarak sadece parolayı bilenlerin o sayfaları görüntülemesine izin verilebilir.